Nie od dziś farmaceuci mogą doświadczać pewnej wyjątkowości wśród zawodów medycznych. Zatrudnienie farmaceutów w miejscach głównie finansowanych ze środków publicznych jest niewielkie, a apteka otwarta to twór jednocześnie zależny i niezależny od różnych regulacji dotyczących branży medycznej. Przez lata coraz bardziej apteki upodabniały się do sklepów, a w zasadzie jeszcze bardziej – do dyskontów, bo nikomu apteka nie kojarzy się z luksusem. Ma być szybko i tanio, niekoniecznie dobrze. Zresztą zaskoczenie, że mamy taki stan rzeczy zawdzięczamy również własnemu, zawsze podzielonemu środowisku oraz typowo polskiej tendencji do radości jak sąsiadowi zdycha krowa. Pomimo początkowo negatywnego i pełnego sceptycyzmu podejścia do robienia czegokolwiek innego w aptece niż podawanie pudełek z półki lub szuflady udało się wdrożyć pierwsze usługi. Jak to zwykle bywa, terminy wdrożeń zawsze są na cito, a bywa nawet, że o nowej usłudze dowiadujemy się z telewizji lub innych mediów. Nie dotyczy to tylko naszej grupy zawodowej, choć lubimy patrzeć na siebie przez pryzmat wyjątkowości, szczególnie jeśli można przy tym ponarzekać. Zastanawia mnie, skąd wzięło się u nas takie rozdwojenie jaźni polegające na wypieraniu, jaki charakter ma apteka (placówka handlowa ze specjalistycznym asortymentem) i jednoczesnym braku chęci do zmiany charakteru tego miejsca w kierunku placówki ochrony zdrowia (sprzedaż + usługi). Rozwiązaniem na wszystkie bolączki rynku aptecznego miałyby być wyższe marże na leki refundowane. I tu pojawia się kolejne rozdwojenie jaźni, ponieważ tajemnicą poliszynela jest dopłacanie pacjentom do leków pełnopłatnych i sprzedaż ich poniżej ceny zakupu. Jednocześnie negocjacje wyższych stawek za pracę w aptece często są trudne lub czasem wręcz niemożliwe do uzyskania, kończąc się zmianą miejsca pracy, a nawet zmianą branży. Światełkiem w tunelu zaczęły być usługi, zarówno szczepienia jak i wymazy. Nie jest niczym odkrywczym, że apteki musiały się (praktycznie z dnia na dzień) dostosować do stawianych im wymagań. Sprawa jest o tyle absurdalna, że żyjemy w kraju, gdzie można było się wymazać/zaszczepić w punkcie drive thru lub w namiocie na festynie w środku lata, a w aptece przy ustalaniu wymogów nagle niezbędnym stało się posiadanie umywalki, szatni i osobnego wejścia. Pomimo ponownego stawiania farmaceutów pod ścianą, dostosowaliśmy lub właśnie dostosowujemy lokale, licząc na rozwój usług, co szczególnie w przypadku wymazów, nie było łatwe. Jednak temat COVID-19 już nie jest tak nośny jak jeszcze jakiś czas temu, więc pozostaje nam mieć nadzieję, że wirus jest w odwrocie nieco bardziej zdecydowanym niż przed wyborami prezydenckimi. Usługi typowo „covidowe” należało od początku traktować jako usługi w pewnym sensie sezonowe, które będą się cieszyć zainteresowaniem tylko przez jakiś czas. Jednak inwestycje poczynione w kierunku świadczenia usług, dostosowania lokalu, a także oddelegowania części personelu, były podyktowane wytycznymi stawianymi przez Ministerstwo Zdrowia oraz (wbrew pozorom dość często) troską o zapewnienie odpowiedniej jakości świadczonych usług. Obecnie więc już istnieje konkretna liczba aptek i konkretna liczba farmaceutów gotowych do wykonywania usług medycznych. Marnowanie tego potencjału jest głupotą, więc oczywiście – nie możemy go wykluczyć. Bardzo chciałabym dożyć czasów, gdzie usług będzie więcej i będą wśród nich usługi refundowane, bezpłatne dla pacjenta. Dlaczego akurat te? Sami przyzwyczailiśmy pacjentów do promocji i gratisów. Nie powinien dziwić fakt, że teraz trudno sobie wyobrazić, że zamiast dopłacania do kolejnego opakowania leku nierefundowanego doliczamy opłatę za usługę. Jeszcze trudniej, że na popularność usług wpływać będzie jej jakość, a nie tylko cena.